Voordat ik de basisprincipes uiteenzet, is het belangrijkste om te zeggen misschien wel dat je tijdens het leren mediteren, een liefdevolle blik houdt naar alles wat gaande is in jou. Je gaat iets doen, je geest trainen, wat je misschien nog wel nooit eerder hebt gedaan. En alles in ons staat reflexmatig naar afleiding, zodat we niet zo geconfronteerd hoeven te worden met de drukte van onze geest. Dus les 1 bij leren mediteren is: be kind.
1) Een goede leraar
Wanneer je wil leren mediteren, heb je een goede leraar nodig. Meditatie is een training van je geest, zo beschrijf ik dat en zo zien we dat in Zijnsoriëntatie. Er zijn tegenwoordig ook veel online begeleide meditaties te vinden die je helpen je geest te ontspannen. Dat is heel prettig in zichzelf, maar ik zou dat geen meditatie willen noemen.
Je bent dan namelijk niet bezig om zelf 'baas' te worden over je eigen geest, je bent niet bezig je geest te temmen, zoals ze in het Boeddhisme zeggen. Je bent bezig om je geest te ontspannen. Meditatie leert je omgaan met je gedachten. Meditatie leert je de gedachten niet tijdelijk verminderen, dat is 'ontspanning. Dus wil je mediteren leren, dan is stap 1: zoek een goede leraar.
2) De juiste zithouding
Goed leren mediteren, doe je in de juiste zithouding. Ook hier zijn veel verschillende meningen over. Ja, mediteren kun je in principe overal doen. Maar ook hier: de term meditatie is hier niet juist. Wat je overal en in elke houding kunt doen, is mindful zijn. Oplettend zijn. Bewust fietsen, bewust tandenpoetsen, mindful de afwas doen. En ook hier: dit zijn uiterst waardevolle oefeningen en wat mij betreft ook complementair aan de meditatie. Maar de term 'meditatie' bewaar ik liever voor de formele meditatie, en de leer je goed door in de juiste houding plaats te nemen. In Zijnsoriëntatie werken we hiervoor met de '7 punten van Vairochana'. Deze kun je uitvoeren op een stoel of op een kussen.
3) Zitten in verbinding
Wil je leren mediteren, dan ga je leren om een ruimere dimensie van jou aan te spreken. Een dimensie die inherent weet en ervaart dat we altijd in verbinding zijn. Als je die dimensie aanspreekt, train je je geest op een ruimere 'plek' dan dat je jezelf normaal gesproken tegenkomt. Daarom zal een goede leraar jou wijzen op de inherente verbinding met ruimten en jou leren en instrueren hoe jij hier in elk moment contact mee kunt maken. Contact met de grond, met de hemel en met de ruimte om jou heen. Als je daar plaatneemt, heb je veel makkelijker en vanzelfsprekender contact met helderheid, openheid en rust. Dit is een hele belangrijke stap in leren mediteren.
4) Aandacht laten rusten en type aandacht
De laatste stap bij het leren van de basisprincipes van meditatie, is dat jij je aandacht leert rusten, daar waar jij wil dat je aandacht rust. Bijvoorbeeld op een object buiten jou zoals een kaars of een beeldje, of op een object in jou zoals je adem of lichaamssensaties. In Zijnsoriëntatie werken we veelal met de aandacht leren houden bij de ademhaling. De belangrijkste aanwijzing hierbij is dat het niet uitmaakt hoeveel gedachten er zijn, hoeveel gevoelens of emoties.
Je leert daar niet langer door in je greep te zijn, maar je leert om je aandacht daar niet naartoe te brengen. Je leert: onthechten. De primaire reflexmatige reactie van ons is om alles wat voorbij komt, in ons en buiten ons, vast te grijpen.Die reflex doorbreek je in meditatie. Je leert dit te doen met zelfcompassie en zachtheid, tegelijkertijd daadkracht en focus. De manier van aandacht geven: zacht en moedig, is daarbij heel belangrijk.
Wil je de basisprincipes van meditatie leren? Dan ben je van harte welkom! 4 keer per jaar organiseren wij een cursus 'basisprincipes mediteren', die je op locatie in Eindhoven of online kunt volgen. Daarna ken je de basisvaardigheden waarmee je makkelijker kunt instromen in de wekelijkse meditaties en zelf de basistools in handen hebt om te mediteren!
