De ladder van optieken is een reis door de verschillende waarnemingsposities van je eigen geest. We denken altijd dat hoe wij de wereld, de ander en onszelf zien, vast staat. We kennen onafhankelijk bestaan toe aan onszelf en aan wat we zien. Deze optiek is slechts een van de vele mogelijkheden / 'kijkwijzen' die onze geest heeft. In Zijnsoriëntatie werken we met een ladder van optieken van 8 optieken. Dat betekent dat we op 8 verschillende manieren de werkelijkheid waar kunnen nemen! De werkelijkheid blijkt dus geen vast gegeven te zijn, maar afhankelijk van de manier waarop je kijkt.
Je kent het vast wel, dat je op de ene dag wakker kunt worden en iets ziet als een groot probleem, en op de andere dag, zonder dat er feitelijk iets veranderd is, hetzelfde issue ziet als niet zo belangrijk, komt wel goed of juist een uitdaging. Je blik is veranderd. Dat is nog niet waar ik het hier over heb, maar het lijkt er wel op. In de ladder van optieken, ga je zien dat je blik bepaalt of je de wereld ziet als vrij (de ruimste blik) of onvrij (de beperkste blik). In het Dzogchen Boeddhisme noemen ze dit: rigpa of marigpa: je ziet het of je ziet het niet.
Onze geest is flexibel en creert per moment een werkelijkheid. Afhankelijk van hoe ruim en open onze blik is, wordt die werkelijkheid gecreërd. Als je je geest niet traint, begeef je je a priori in de laagste optieken van je geest: de symbiotische optiek, de narcistische optiek en de rol/regel optiek. Naarmate je geest ruimer wordt, gaat je zicht 'omhoog'.
De deelnemers ervoeren ruimte, straling, losheid, vreugde, gewoon door de blik te veranderen. We oefenden met het bewust maken van deze tendens, dus stapten ze vanuit deze ervaringen ook weer terug in de lagere optieken. Pardoes was de ervaring strak, solide, niet stromend en niet genietend. Het is een ongelooflijk groot goed dat we dit kunnen leren, we kunnen leren werken met onze eigen geest waar geluk geboren wordt of onvindbaar wordt. Het is maar in welke kamer je binnenstapt, en je tent opslaat.
Hilde, april 2025
